《 اصل مالکیت است نه وقفیت ، مگر دلایل مثبته دیگر امر وقفیت را مسجل نماید.》
سئوال : چنانچه ملکی در تصرف افراد باشد در صورتی که علم به وقفیت سابق داشته باشیم نه به وقفیت فعلی ، آیا ید را که اماره بر استصحاب است و حاکی از مالکیت متصرف ، مقدم بداریم یا اطلاعی که در مورد وقف داریم ولی دلیل کافی بر وقفیت سابق نداریم ، مقدم خواهد بود توضیح این که متصرفین مدعی هستند که نسل بعد نسل ملک آباء و اجداد آنان بوده و از پدران آنها به ارث رسیده است. مثلاً از دوران صفویه یا قاجاریه برای آنان بر جای مانده و هیچگاه دادگاه نمی تواند علم پیدا کند افراد ذوالید غاصب باشند و مورد به وجه غیر شرعی به انان رسیده باشد، در این شرایط تکلیف چیست و چگونه باید وضعیت ملک را مشخص نمود؟
نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره ۷/۱۵۱۲ مورخ ۱۳۶۵/۳/۲۱
در مورد اموال ، اصل بر مالکیت است نه وقفیت، بنابراین بقای ایادی متصرفین به عنوان مالکیت و استمرار و تداوم تصرفات مالکانه دلیل بر ملک بودن رقبه مورد تصرف خواهد بود مگر آن که حسب وقف نامه و دلایل مثبته دیگر امر وقفیت مسجل و محرز شود و به هر تقدیر وقفیت حال و ماضی اموال استثنایی بوده و اعلام آن نیاز به اثبات قانونی دارد.